Ontdek Italië

Het land van La Dolce Vita...

Iedereen weet wel wat van Italië. Het is dat warme land met hartelijke mensen en het beste eten. De provincies Sicilië, Toscane en Venetië, de Renaissance en de Romeinen en de passie voor voetbal en de Vespa Botticcelli’s. Een fles Barolo, de Mastroianni en de steegjes met de was aan het balkon om de hoek van een piazza met terrassen voor de cappuccino. In dit land weet men te leven, te genieten, wat stijl is. Hier weet men tegelijkertijd oude geschiedenis, modern design, een goede voetballer en een knappe actrice te waarderen. Het is het land van La Dolce Vita.

Regio's

Niemand in Italië zal zich graag omschreven zien als gewoon. Men is iemand, heeft succes, macht, een goede familie, een strak pak. Als dat allemaal niet zo is maakt het feit dat men uit een bepaalde stad of dorp komt hem al apart. Want de geboorteplaats maakt iemand in Italië pas echt bijzonder.

Die geboorteplaats is eigenlijk het geboorteland. Ongewoon trots zijn velen erop en ervan loskomen is vaak uiterst moeilijk. In vakanties en als het kan ook in weekenden moeten velen terug naar hun geboortestreek. Omdat Italië lange tijd helemaal geen Italië was maar een streek met elkaar nogal eens bestrijdende stadstaten en regio’s, zit die trots diep. Er is belangstelling voor andere (regio-) culturen, maar de eigen regio en eet- en leefgewoonten zijn de maatstaf.

Er is een wettig Italië en er is een werkelijk Italië. Dat wettige Italië is het land van 301.000 vierkante kilometers met 62 miljoen inwoners, een president, de kerk en het nationaal voetbalelftal. Het werkelijke Italië is de regio, de provincie, de stad, de voetbalclub, het dorp, de straat waar je vandaan komt. Een Italiaanse keuken? Die bestaat niet. De keuken van Italië is de keuken van de regio’s. En eigenlijk is het de keuken van iedere provincie, ieder stadje, ieder dorp. Die luogo di nascita bepaalt voor een groot deel de identiteit van de Italiaan. Paul Ginsborg zei in zijn studie van het hedendaagse Italië het niet eens te zijn met de vaak toegepaste driedeling in Noord-, Midden-, en Zuid-Italië. ‘Historisch gezien is het beter om niet van drie maar van driehonderd verschillende Italiën te spreken’.

Koffie drinken

Il caffè is voor de Italianen wat champagne is voor de Fransen. Het is onlosmakelijk verbonden met de nationale cultuur. Waag het dus niet om daar niet volop aan mee te doen in een van de zeker 150.000 koffiebars in het land. Voor een euro (staand aan de bar) doe je mee aan een van de meest cruciale bezigheden in het leven van menig Italiaan: het drinken van een caffè. Een Italiaan praat en is altijd wat onrustig totdat het verse kopje koffie voor zijn neus wordt geschoven.

Binnen twee minuten is het ook weer voorbij want dan is de koffie op en begint het normale leven weer. Een tweede kopje koffie neemt men vrijwel nooit. Bij het koffiedrinken staat overigens de koffie centraal en veel minder het gesprek of de andere dingen die je zoal kan doen tijdens het drinken. Zo kan het gebeuren dat je zeker in de vroege ochtenduren in een volle bar staat met iedereen zwijgend aan de koffie en dat slechts de barman praat. Twee minuten later is de bar leeg. Of vol met anderen. En nog steeds stil.

Uit eten

Dat wat men eet in een Italiaans restaurant, moet worden gezien. Een standaard restaurant kent dan ook niet de bij ons zo bekende romantische verlichting met gedimde spotjes en kaarsen op tafel. Tl-verlichting of anders fel brandende peertjes hangen boven de tafel. Op tafel staan zout, peper, olijfolie en azijn. Voor dat tafeldekken betaal je overigens de coperto die op kan lopen tot 3 euro per persoon. Meestal krijg je daar ook een mandje met brood voor, dan heet het pane e coperto. Dat een restaurant er soms ongezellig uitziet zegt overigens niets over de kwaliteit van het eten.

Een menu kent een antipasta (starter), een primo piatto die vooral uit pasta of rijst bestaat, een secondo piatto van vlees of vis en een toetje van frutta (een stuk fruit), macedonia (fruitsalade), gelato, semifreddo of een torta. Nu is het niet noodzakelijk om iedere gang ook daadwerkelijk te nemen. Tijdens de lunch beperken velen zich tot een primo. In de avond vaak tot een secondo met een contorno (bijgerecht) van groenten.